دشت لوت دشتی بیابانی در جنوب شرقی ایران است. این دشت در جنوب شرق ایران با مساحتی بیش از ۴۰ هزار کیلومتر مربع (شامل عرصه و حریم) در بین بخشیهایی از استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی قرار دارد و با مساحتی در حدود ۱۷۵ هزار کیلومتر، حدود ۱۰ درصد از وسعت ایران را دربر گرفتهاست. بیابان لوت، بیست و هفتمین بیابان بزرگ جهان بهشمار میرود.

آشنایی با کویر لوتدشت لوت از جمله مناطق فراگرم و خشک جهان است. هسته آن در سالهای ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ گرمترین نقطه بر سطح کره زمین شناخته شده است که بیشترین آن در سال ۲۰۰۵ با بیشینه دمای ۷۰٫۷ درجه سانتیگراد ثبت گردیدهاست. دانشمندان علت گرمای بالای آن را رنگ تیره و خشکی سطح آن دانستهاند که موجب جذب گرمای خورشید میشود.
موقعیت و شاخصهای کلی دشت لوت محدودهای است بین استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان. دشت لوت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای بند در غرب قرار دارد. حد شمالی آن در حد مدار ۳۲ درجه و حد جنوبی در حد مدار ۲۸ درجهاست. وسعت حوضه آبگیر دشت لوت، حدود ۱۷۵ هزار کیلومتر مربع (یک دهم مساحت کشور) است. طول آن از شمال به جنوب حدود ۹۰۰ کیلومتر و غرب به شرق حدود ۳۰۰ کیلومتر است. پستترین نقطه دشت لوت حدود ۲۴۰ متر از سطح دریا بالاتر است. (لوت مرکزی) دشت لوت جایگاه رخداد زمین لرزههای بزرگ و مهمی بودهاست. در پای کوههای مشرف به دشت بزرگ لوت، آثاری از سکونت انسان از هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح مشاهده شدهاست. بزرگترین ناحیه جمعیتی دشت لوت «شهداد» است که در گذشتههای دور به آن خبیص میگفتند. دره سیرچ و ناحیه مسکونی آن به همین نام، یکی از زیباترین چشماندازهای سر سبز حاشیه این دشت اسرار آمیز است.پدیدههای جالبمیراث جهانی بیابان لوت در وهله اول از یاردانگهای بیابان لوت (کلوت) در بخش غربی، ریگ یلان یا ارگ یلان در بخش شرقی، هامادای بخش میانی و نبکاها در حاشیه بخش غربی تشکیل شدهاست که مجموع بیابان لوت را تشکیل میدهد. اجزای دیگر این بیابان شامل رودخانه شور، منطقه گندم بریان و شورگز هامون میباشند. بیابان لوت نه تنها دارای ویژگیهای زیباشناسانه است بلکه بخشی از فرایندهای دخیل در شکلدهی به منطقه و تاریخ زمینشناسی را نیز نشان میدهد. در عین حال تنوع چشماندازها و ناشناخته بودن منطقه شرایط مناسبی را برای تحقیقات علمی و گسترش ژئوتوریسم فراهم مینماید.
واحدهای جغرافیاییدشت لوت چالهای است که از نظر ارتفاعی نامتقارن بوده و جهت آن شمالی- جنوبی است. با توجه به شکل ناهمواری و پراکندگی عوارض جغرافیایی میتوان آن را بهطور طبیعی به سه واحد کوچکتر یعنی لوت شمالی، لوت مرکزی و لوت جنوبی یا لوت زنگی احمد تقسیمبندی نمود.





