وزارت نیرو در ایران در ابتدا در سال 1315 با نام موسسه برق آغاز به کار کرد. وظیفه این موسسه برق رسانی به معابر و منازل تهران بود. به دلیل عدم انسجام در امور مربوط به انرژی، آب و برق و سردرگمی شرکت ها، در سال 1353 وزارت آب و برق تاسیس شد. پس از آن وزارت نیرو تاسیس شد و کلیه وظایف وزارت آب و برق را بر عهده گرفت. وظایف وزارت نیرو عبارتند از: مدیریت منابع آب، مباحث مربوط به فاضلاب و بهداشت عمومی، تامین انرژی.
وزارت نیرو دارای معاونت های زیر است: 1- برنامه ریزی و اقتصادی 2- امور حقوقی، پشتیبانی و مجلس 3- امور تحقیقات و منابع انسانی 4- امور آب و آب و فاضلاب5 امور برق و انرژی
این وزارت خانه شامل 4 شرکت مادر تخصصی است. این شرکت ها عبارتند از : 1- شرکت مهندسی آب وفاضلاب کشور 2- شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران 3-شرکت توانیر 4- شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی
هم چنین شرکت هایی نیز در سطح عملیاتی وجود دارند که برخی از آن ها عبارتند از: شرکت های آب منطقه ای، شرکت های آب و فاضلاب روستایی، شرکت های آب و فاضلاب شهری، شرکت های برق منطقه ای
برخی از مجتمع های آموزشی وابسته عبارتند از: موسسه تحقیقات آب، دانشگاه عباسپور پژوهشگاه نیرو
همچنین وزاری نیر بعد از انقلاب عبارتند از: عباس تاج، حسن عباسپور، حسن غفوری فرد، محمد تقی بانکی، بیژن نامدار زنگنه، حبیب اله بیطرف، سید پرویز فتاح، مجید نامجو، حمید چیت چیان و رضا اردکانیان
با توجه به بحران کم آبی و خشکسالی، نقش مدیریت منابع آب پر رنگ تر می شود. تاکید اردکانیان، وزیر نیروی کنونی بر اصلاح الگوی مصرف است.
یکی از انتقادهایی که به وزارت نیرو طی سالیان اخیر وارد شده است ساختن سدهای متعدد است که به اعتقاد برخی آسیب هایی به محیط زیست وارد کرده است.
اخبار مربوط به وزارت نیرو را در زیست آنلاین دنبال کنید.
زیست آنلاین: از نظر کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان فرایند تصویب قانون جامع آب در وزارت نیرو مشخص می کند که تصویب این قانون قبل از آنکه معطوف به اصلاح و یا تغییر در "حکمرانی آب" باشد معطوف به "مدیریت" متمرکز و غیر پاسخگو و فرمانروایی آب وزارت نیرو است.
زیست آنلاین: روابط مبتنی بر یارانه بین وزارتخانه های نفت و نیرو از موانع توسعه اقتصاد تجدید پذیر است. اینکه چگونه می توان از دو مانع مذکور گذر کرد و ارائه راه حل هایی که می تواند به عنوان فرصتی جهت خروج صنعت تجدیدپذیر از بحران فعلی قلمداد شود، از جمله محورهایی مورد بحث در این میزگرد است.
یک حقوقدان فعال محیط زیست اظهار داشت: وزارت نیرو صلاحیت تدوین قانون جامع مدیریت آب را ندارد چراکه عامل خسارت‌های وارده بر طبیعت، محیط‌زیست و کشاورزی وزارت نیرو و شرکت‌های تابعه آن هستند.
زیست آنلاین: مدیر کل دفتر امور آب و کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی گفت: وزارت نیرو بیش از یک سال روی متن پیش نویس قانون آب مطالعه انجام داده اما مهلتی کمتر از یک روز برای نظرخواهی از بخش کشاورزی تعیین کرده است. این رفتار به معنی آن است که وزارت نیرو قصد داشته که وزارت کشاورزی را در عمل انجام شده قرار دهد.
سخنگوی صنعت برق از تامین برق مراکز استخراج رمز ارز از نیروگاه‌های مقیاس کوچک و تجدید پذیر، بدون اختصاص یارانه انرژی به این مراکز خبر داد و گفت: طبق مصوبه هیئت وزیران و ابلاغیه وزارت نیرو، نیروگاه‌های مقیاس کوچک باید جدید بوده و به شبکه سراسری برق متصل نباشند و البته سوخت این نیروگاه‌ها یارانه دریافت نمی‌کنند و قیمت گاز آن‌ها معادل۷۰ درصد قیمت گاز صادراتی محاسبه می‌شود.
زیست آنلاین: با توجه به طی شدن کلیه مراحل قانونی لازم برای تخصیص و تامین حق آبه تالاب ها و تاکید معاون رییس جمهور در سخنرانی اخیر ایشان، اکنون این سوال مطرح است که چرا در سند های سازگاری با کم آبی که به طور مدادم در حال تصویب و ابلاغ است نامی از حق آبه زیست محیطی تالاب ها و دریاچه ها به میان نمی آید.
زیست آنلاین: عضو هیات مدیره انجمن آب و خاک پایدار ایرانیان معتقد است وزارت نیرو اطلاع رسانی مناسبی در باره دریافت نظرات صاحب نظران و فعالان و ذی نفعان اصلی آب صورت نداده و این امر باعث شده تا امکان حکم رانی شایسته بر آب تضعیف شود.
در حالی که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان صدور سند برای وزارت نیرو را قانونی دانسته است، محیط زیست از طرح شکایت حقوقی دراین باره به دفتر ریاست جمهوری خبر داد.
معاون محیط دریایی و امور تالاب های سازمان محیط زیست با اشاره به اتمام تدوین برنامه مدیریت جامع ۱۹ تالاب، تصریح کرد: برنامه مدیریت جامع ۱۵ تالاب دیگر نیز درحال نهایی شدن است.
عضو هیات رئیسه اتاق اصناف کشاورزی ایران گفت: هدف وزارت نیرو از تغییر قانون آب سست کردن پایه های حق آبه های بخش کشاورزی است اما با مخالفت شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی وزارت نیرو در این امر موفق نخواهد شد.
درپی انتشار اخباری مبنی بر درخواست وزارت نیرو برای انتقال سند مالکیت تالاب انزلی به این وزارتخانه، یک عضو کارگروه حقوقی شورای هماهنگی شبکه ملی محیط زیست و منابع طبیعی کشور گفت: مالکیت تمامی عرصه‌های اراضی ملی کشور به نام سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری است بنابراین دستگاه‌های متولی باید مانع انتقال سند مالکیت تالاب انزلی به وزارت نیرو شوند و در صورت تحقق این انتقال نسبت به بازگرداندن مالکیت این تالاب به سازمان جنگل‌ها اقدام کنند.
زیست آنلاین: یک عضو انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدتی برای خروج وضعیت صنعت تجدیدپذیر پیشنهاد کرده است و بعنوان اولین پیشنهاد خطاب به وزارت نیرو گفت: به اندازه نیروگاه های دولتی برق یارانه ای را به مشترکان خانگی محروم یا صنایع تحت فشار و یا مثلا کشاورزان بفروشند. باقی را بگذارند بازار با همان مکانیزم عرضه و تقاضا کار کند در اینصورت بازار به تعادل می رسد.
وزیر نیرو گفت: بازار بورس انرژی تا پایان سال فعال می‌شود و مصرف‌کنندگان می‌توانند مستقیم اقدام به خرید برق از تولیدکننده کنند شرکت توانیر نیز می‌تواند نقش واسطه‌ای خود را حذف کند و توان خود را بر توسعه انتقال و مصرف‌های خانگی و خرد متمرکز کند.
وزیر نیرو در نشستی خبری در پاسخ به سوال درباره خاموشی‌های اخیر و علت اینکه چرا به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر آن طور که باید توجه نشده است، اظهار کرد: درس بزرگی از خاموشی‌های اخیر دریافت کردیم که آن هم پرداختن به مساله چگونگی مصرف گاز بود و نباید این مهم را از دستور کار خارج کنیم.
