توسعه پایدار (Sustainable development) یا توسعه پایا، توسعه ای است که نیاز های فعلی بشر را بدون آسیب رساندن به توانمندی آیندگان برای رفع نیازهایشان برطرف نماید. به دلیل گستردگی مفهوم توسعه پایدار، تعاریف مختلف و زیادی برای آن ارایه شده است. این مفهوم اولین بار توسط باربارا وارد در سال 1970 در کنفرانس محیط زیست و توسعه پایدار مطرح شد.
می توان گفت توسعه پایا، ارتباط بین محیط و مسائل اجتماعی و اقتصادی می باشد و آینده ای مناسب را برای جوامع بشری با حفظ منابع برای زندگی شان فراهم می کند. توسعه پایدار تلاش می کند پنج نیاز اساسی را برآورده سازد: 1- تامین نیاز های اولیه انسان 2- عدالت اجتماعی 3- توسعه در کنار حفاظت 4- یکپارچگی اکولوژیکی 5- تنوع فرهنگی
همچنین توسعه پایدار، تغییرات آب و هوا، تخریب زمین، اثرات گازهای گلخانه ای و کاهش منابع تجدید ناپذیر را مد نظر قرار می دهد.
دو دیدگاه کلی برای توسعه پایدار وجود دارد:
1- پایداری اکولوژیکی: وضعیت کنونی نمی تواند منجر به توسعه پایدار شود و نیازمند تغییرات ریشه ای در همه زمینه ها است.
2- پایداری تکنولوژی: دز همه زمینه ها که در حال حاضر حاکم هستند می توان با تغییراتی به توسعه پایدار دست یافت.
اکوتوریسم یکی از مواردی است که می تواند به توسعه پایدار کمک کند. با رونق گرفتن این صنعت و کمک به اقتصاد جوامع محلی و روستاییان، نرخ بیکاری کاهش یافته و با ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت روستایی و بومیان به شهرهای بزرگ، منجر به توسعه پایدار می شود. اقتصاد سبز را می توان راه حلی برای توسعه پایدار دانست. چرا که راه حل های آن مطابق با اصول توسعه پایا است.
در پژوهشی که اخیرا انجام شده است رتبه ایران در توسعه پایدار 89 می باشد. کشورهای سوئد، دانمارک و فنلاند دارای رتبه های اول تا سوم در این رده بندی هستند. همپنین ایالات متحده آمریکا رتبه 42، روسیه 62 و چین 71 را دارند.
مطالب مربوط به توسعه پایدار و ارتباط آن با مسائل اقتصاد سبز و همچنین توسعه کم آببر را در سایت زیست آنلاین مطالعه کنید.
درپی انتقاد از موافقت با اجرای طرح پروژه گردشگری در جزیره آشوراده در پناهگاه حیات وحش و ذخیره‌گاه زیست‌کره میانکاله، یک کارشناس تنوع زیستی با اشاره به اینکه بهره‌برداری گردشگری در مناطق چهارگانه و ذخیره‌گاه‌های زیست کره در بسیاری از نقاط دنیا انجام می‌شود، گفت : اجرای طرح‌های گردشگری منطبق بر اصول توسعه پایدار و براساس پروتکل‌های بین‌المللی می‌تواند علاوه بر کمک به حفاظت بهتر از این مناطق در بسیاری از موارد از دست‌درازی و توسعه‌های مخرب‌تر در این مناطق جلوگیری کند.
زیست آنلاین: رئیس فراکسیون مناطق محروم وشهرهای در حال توسعه یکی از اهداف مهم از تشکیل فراکسیون مناطق محروم وشهرهای در حال توسعه را حفظ محیط زیست مناطق خواند
رئیس کمیسیون توسعه پایدار، محیط زیست و آب اتاق بازرگانی گفت: ما نمی‌توانیم استان به استان راه‌حل ارائه دهیم، باید روی اقلیم متمرکز شویم و الگوی توسعه تعریف کنیم. مشکل کم‌آبی را استانی نبینیم.
زیست آنلاین: مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی تصریح می کند که تنها 47 درصد اهداف سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری توسط دستگاه‌های اجرایی در بخش محیط زیست تحقق یافته و 53 درصد فاقد عملکرد یا تحقق نیافته است.
امروزه بسیاری از مردم در سراسر جهان تحت تأثیر انواع آلودگی، جنگ، فقر، گرسنگی و تغییرات آب و هوایی قرار دارند. با در پیش گرفتن سبک زندگی گیاهخواری می‌توان به این مشکلات هولناک پایان داد. بله درست شنیدید؛ با گیاهخواری می‌توان به این مشکلات پایان داد و به توسعه پایدار رسید!
رئیس سازمان هواشناسی با اشاره به نقش افزایش راه‌های هوایی در بهبود شرایط زیست محیطی کشور، گفت: امیدواریم با تبدیل فضای ایران به شاهراه هوایی در چارچوب توسعه پایدار، رونق اقتصادی و مسائل زیست محیطی از جمله تولید گازهای گلخانه‌ای بتوانیم راه را برای پیشرفت به سوی پروازها و حمل و نقل سبز توسعه دهیم.
زیست آنلاین: شرکت Mars، بنیانگذار شرکت های M&M ، Milky Way و چندین شرکت بزرگ دیگر، در سال 2009 وعده داد برای مقابله با جنگل زدایی که یکی از عوامل اصلی تغییرات اقلیمی است، به طور کامل به صنعت کاکائو پایدار تبدیل شود.
در سال ۲۰۱۲ مدرسه بالی در اندونزی، به عنوان سبزترین مدرسه جهان از سوی شورای ساختمان ایالات متحده نامگذاری شد و دانش‌آموزان آن پیشگام نوآوری و آموزش‌های پایدار هستند.
زیست آنلاین: تا سال 2020 باغ وحش دیترویت بصورت صد در صد از انرژی تجدیدپذیر استفاده خواهد کرد. این حرکت از انتشار 7425 متر مکعب دی اکسید کربن جلوگیری می کند که معادل عملکرد یک ساله 8740 هکتار از جنگل های ایالات متحده آمریکا در جذب این مقدار کربن دی اکسید است.
ایران با دارا بودن اقلیم‌های مختلف دارای تنوع زیستی گیاهی و جانوری زیادی است که حفاظت از آنها کاری دشوار است، تا چندی پیش این حفاظت صرفا توسط نهادهای دولتی انجام می‌شد اما اکنون سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی محیط زیست کشور رویکرد خود را درا ین عرصه تغییر داده و معتقد است مدیریت مشارکتی به توسعه پایدار می‌رسد و در این مسیر برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کرده است.
کریستف گراب‌مایر، رایزن بازرگانی سفارت اتریش در تهران، در آیین اهدای جایزه «Energy Globe» به پروژه جمع‌آوری گازهای مشعل میدان پارسی با هدف جلوگیری از سوزاندن گازهای مشعل و ممانعت از آلودگی‌های زیست محیطی، ضمن تبریک به شرکت ساخت تجهیزات گاز تامکار برای اجرای این پروژه گفت: مایه مباهات هست که امروز شاهد ابتکاری جهانی با هدف تلاش برای به نمایش گذاشتن پروژه‌هایی در زمینه ارتقا و بهبود زندگی هستیم.
اهمیت بیوچار که از آن به زغال زیستی نیز یاد می‌شود در کشاورزی به تازگی کشف مجدد شده است، مدت‌ها قبل از کشف قاره آمریکا توسط کریستف کلمب، قبایل بومی مناطق آمازون و مشخصا منطقه ی “ترا پرتا” از تکنیکی برای افزایش حاصلخیزی زمین‌هایشان استفاده می‌کردند. مسلم است که آنها از علوم شیمی و زیست‌شناسی اطلاعاتی نداشتند و این روش را با کمک آزمون و خطا یافته بودند.
