نخستین توربین نیروگاه آبی راغون (در ۱۱۰ کیلومتری شمال شرق دوشنبه در تاجیکستان) آغاز به کار کرد. دولت تاجیکستان به این مناسبت جمعه ۱۶ نوامبر را روز «شادکامی ملی» نامیده است.

به گزارش زیست آنلاین، سد راغون بلندترین سد خاکی با هسته رسی جهان است که بر روی رودخانه وخش احداث شده. کارفرمای اصلی احداث این سد و نیروگاه راغون وزارت انرژی جمهوری تاجیکستان است. ساخت این نیروگاه در دوران اتحاد جماهیر شوروی بر روی رود وخش آغاز شد ولی پس از استقلال تاجیکستان در سال ۱۹۹۱ ناتمام ماند. بنا بر طرح اولیه بلندی این بند ۳۳۵ متر، دارای شش دستگاه توربین و با گنجایش تولید ۳۶۰۰ مگاوات برق خواهد بود.

بیشتر بخوانید: هیچ تدبیری برای جمع آوری زباله های اطراف سد هراز انجام نشده

قرار است آوریل ۲۰۱۹ دومین توربین نیروگاه راغون فعال بشود. در صورت فعال شدن هر شش توربین این نیروگاه، تاجیکستان می‌تواند تأمین برق کل منطقه آسیای میانه، بخشی از افغانستان و پاکستان را به عهده بگیرد. دو سال قبل نیروگاه راغون با همکاری شرکت ایتالیایی Salini Impregilo احداث شد. قبل از این روسیه، ایران، چین و چند کشور غربی تلاش کردند برای ساخت نیروگاه راغون با دولت تاجیکستان به توافق برسند اما تلاش‌های آن‌ها ثمر نداد.

گروهی از کارشناسان بین‌المللی اعلام کرده بودند که طرح نیروگاه راغون برای محیط زیست منطقه آسیای میانه خطری ایجاد نخواهد کرد. با این‌حال ازبکستان با اجرای این طرح مخالفت کرده بود.

این سد که در منطقه «راغون» واقع شده یکی از پروژه های مهم و پر سر و صدای عمرانی است که مقامات دولتی در این کشور آسیای مرکزی برغم ملاحظات اقتصادی، زیست محیطی و ژئوپلتیک بر ساخت آن تاکید داشتند.


این پروژه عظیم که اکتبر ۲۰۱۶ توسط امامعلی رحمان، رییس‌جمهور تاجیکستان کلید خورد هنوز به مرحله تکامل نرسیده است به نحوی که تنها یکی از شش توربین نیروگاهی تعبیه شده در آن روز جمعه به بهره برداری رسید.



سد بزرگ منطقه راغون به عنوان یک پروژه «حیاتی»این سد بزرگ و نیروگاه آبی آن قرار است تا ده سال آینده در مجموع ۳۶۰۰ مگاوات برق تولید کند که این میزان با تولید انرژی توسط سه راکتور هسته ای برابری می کند.

تاجیکستان، کشوری که همواره از کمبود شدید برق رنج می برد و ساکنان آن به خصوص در فصل زمستان با موارد متعدد قطعی جریان الکتریسیته مواجه اند بواسطه ساخت این سد بلند و تولید انرژی در نیروگاه عظیم آن نه تنها نیاز داخلی را تامین خواهد کرد بلکه قادر به صادرات برق به کشورهای همسایه خواهد بود.

امامعلی رحمان با توجه به اهمیت این مسئله بارها از سد بزرگ منطقه راغون به عنوان یک پروژه «حیاتی» نام برده است.

این سد که در یکصد کیلومتری شرق دوشنبه، پایتخت تاجیکستان واقع شده با هزینه ای معادل چهار میلیارد دلار توسط یک شرکت ایتالیایی به نام سالینا ایمپرگیلو (Salini Impregilo) ساخته شده است.

با حضور امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان،ساخت بزرگترین سد برق آبی جهان در ساحل رودخانه وخش در شهر راغون آغاز شد.

به گزارش ایسنا از رامبلر، در آبان ماه ۱۳۹۵، ساخت این سد عظیم را شرکت «Salini Impregilo » ایتالیا بر عهده دارد  که قراردادی به ارزش ۳.۹ میلیارد دلار با دولت تاجیکستان به امضا رسانده است.

تاجیکستان امیدوار است با تکمیل ساخت این نیروگاه که گفته می شود  ظرفیت تولید ۱۳ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال را دارد ضمن تامین برق مورد نیاز خود،بخشی از آن را به کشورهای همسایه صادر کند.

تاجیسکتان به دلیل منابع محدود انرژی همواره با کمبود برق مواجه هست.

با این حال ازبکستان بارها نسبت به ساخت سد آبی بر روی رودخانه وخش اعتراض کرده و آن را باعث قطع شریان اصلی آب در منطقه آسیای میانه دانسته است.



چه مشکلاتی سد راه سد راغون شد؟ ساخت این نیروگاه  برق آبی در دوران شوروی پیشین بر روی رود وخش آغاز شد ولی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال تاجیکستان در سال ۱۹۹۱ ناتمام ماند. بنا بر طرح اولیه بلندی این بند ۳۳۵ متر، دارای شش دستگاه توربین و با گنجایش تولید ۳۶۰۰ مگاوات برق خواهد بود

نیروگاه راغون، یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه‌ها در آسیای میانه، است. این نیروگاه قدرت تامین نیروی برق و آب تمام آسیای میانه را دارا است. اما به دلایل اقتصادی و جنگ داخلی در تاجیکستان ناتمام مانده‌است. افراد زیادی از میان تاجیکان و فارسی‌زبانان برون‌مرزی و ایرانی و افغان‌های مقیم بریتانیا علاقه‌مند کمک به انجام طرح، استراتژیک و مهم نیروگاه راغون برای تاجیکستان، هستند

در سال ۲۰۰۴ میان تاجیکستان و روسیه در باره بنیاد این نیروگاه توافق امضا شده، ولی به دلیل اختلاف نظرهای طرفین روسیه از بنیاد نیروگاه راغون خودداری کرد. البته در اوایل سال ۲۰۱۰ دولت تاجیکستان روند فروش سهمیه‌های نیروگاه راغون را راه‌اندازی کرده و اعلام داشتکه در صدد است تا با نیروی خودی این پروژه را احداث کند

بنا به اطلاع وزارت مالی تاجیکستان، از جمله بیش از ۱۸۰ میلیون دلاری که به حساب فروش سهمیه‌ها به دست آمده بود، بخشی در کارهای برقرارسازی نیروگاه مصرف شده و بخش دیگر در بانکهای تجارتی تاجیکستان نگهداری می‌شود

در مسئله مربوط به نیروگاه راغون که یکی از دعاوی پرسابقه ۲ کشور در سطح منطقه محسوب می‌گردد، واکنش منفی ازبکستان با توجه به درپیش بودن فصل زمستان و عدم کشت پنبه، ضرورتی نداشته و فعلا تاشکند ترجیح می‌دهد سکوت را در این زمینه اتخاذ نماید.

در سایر موارد اختلافی خصوصا موضوعات مرزی نیز، تا زمان تثبیت نسبی اوضاع سیاسی ازبکستان، تا طرح ها و پشنهادات و رویکرد مثبت و جدید خود را مطرح خواهد کرد و در انتظار پاسخ و واکنش طرف‌های مقابل خواهد نشست.