تاریخ انتشار :پنجشنبه ۷ مرداد ۱۴۰۰ ساعت ۰۸:۳۵
کد مطلب : 84995

اولین اقدامات وزیر نیرو در دولت جدید

محسن موسوی خونساری دکترای تاسیسات آبی
اولین اقدامات وزیر نیرو در دولت جدید
در رابطه با تعداد سدهای در حال ساخت و سدهای در حال مطالعه ایران و آنچه كه مقامات رسمی وزارت نیرو بیان می كنند هم اینك بیش از 120 سد مخزنی با ظرفیت حدود 20 میلیارد متر مكعب در حال مطالعه و حدود 100 سد مخزنی در حال ساخت بوده كه به هر ترتیب این 220 سد دارای كد اعتباری مشخص بوده و از جمله تعهدات وزارت نیرو است كه باید تعیین تكلیف گردد بدین نحو كه سد های در حال ساخت با تخصیص اعتبار مورد نیاز بایستی تكمیل شده و وارد چرخه بهره برداری گردند و سدهای در حال مطالعه نیز مطالعات آنها تكمیل گردیده و  برای اجرا مجوزهای لازم را اخذ نمایند و یا بطور كلی منتفی گردند . در مورد شبكه های آبیاری مدرن پایین دست سدها نیز طبق اظهارات مقامات رسمی وزارت نیرو بیش از  150000 هزار هكتار شبكه آبیاری مدرن در حال اجرا و كمی بیش از این در حال طراحی است.

به موازات موارد ذكر شده قطعا تعداد كثیری ایستگاه های پمپاژ و سدهای انحرافی و تاسیسات آبی در استانهای مختلف در حال اجرا یا طراحی بوده كه از جمله تعهدات وزارت نیرو محسوب شده و باید با تخصیص اعتبارات مكفی تعیین تكلیف گردند. در این خصوص و برای ترسیم یك نقشه راه در جهت تكمیل پروژه های مذكور نكاتی چند به شرح ذیل برای توجه وزیر محترم نیرو در دولت جدید ارایه می نماید.

1-   اتفاقات اخیر از ترسالی و خشكسالی استثنایی سال گذشته و سالجاری ایران گرفته تا سیل های اخیر در اروپا و آسیا همه گواه بر این است كه بطور كاملا جدی پدیده تغییر اقلیم با آثار حدی كل دنیا را تهدید نموده و در این خصوص همانند كشورهای توسعه یافته كه به سرعت در حال تغییر رفتار خود جهت برخورد با این پدیده مخرب هستند ما هم در كشور ایران باید به اقدامات گسترده ای در همه جوانب عمل نماییم كه یكی از مهمترین آنها بخش مدیریت منابع آب است . با توجه به اینكه هم سیلاب ها مخرب تر و هم اورد رودخانه ها به دلیل افزایش دما و كاهش جریانات برفابی ، كاهش داشته لذا پیشنهاد می شود كه در كلیه سدها و شبكه های آبیاری و تاسیسات آبی چه در حال ساخت و چه در حال مطالعه سریعا بازنگری شده و تخصیص آب داده شده به هر سازه آبی كه از طرف دفتر تخصیص وزارت نیرو انجام گردیده مجددا بازتخصیص و بازنگری شود.

2-  سدها و شبكه های آبیاری موجود و در دست بهره برداری دارای منحنی های فرمان خاص همان سازه آبی بوده و سالها است كه بطور سنتی و بر اساس نیاز اولیه توسط مدیر بهره برداری در حال انجام است ولی هم اكنون شرایط تغییر كرده ، افزایش دما كه در بعضی مناطق غربی ایران تا 4 درجه سانتی گراد نسبت به متوسط دراز مدت بوده مسلما نیازمند تغییرات جدی در منحنی فرمان خصوصا سدها می باشد. گواه این مسئله مشكلی بود كه در خوزستان در سالجاری رخ داد و گرمای هوا و نیاز بیشتر به انرژی نیروگاه های برقابی از یكطرف و افزایش نیاز آبی شبكه های آبیاری زودتر از سالهای قبل باعث یك درهم ریختگی و مشكلات عدیده هم برای ذینفعان و هم برای توزیع كنندگان آب از سدها و شبكه های آبیاری شد. پیشنهاد می شود كه با كمك ذینفعان و بهره برداران و صنوف كشاورزی ، وزیر محترم نیرو به عوامل خود در تمام استانها و حوزه های آبریز دستورات لازم برای تغییرات مناسب در منحنی فرمان سدها و سازه های آبی با توجه به اثرات تغییر اقلیم حتی با نگاه به 10 سال آینده و یا بیشتر صادر نمایند.

3-  خوشبختانه از ابتدای سال 1400 مدیریت حوزه های آبریز در وزارت نیرو در قالب مدیریت یكپارچه حوزه های آبریز آغاز شده و اقدامات خوبی نیز در این زمینه انجام شده ولی این پایان كار نیست بلكه در مرحله سخت و شروع آن قرار گرفته ایم . به وزیر محترم نیرو پیشنهاد می شود كه دستور دهند مدیریت حوزه به جد عملیاتی شود به این نحو كه نمایندگان تمام ذینفعان و ذیمدخلان به دور یك میز جمع شده و همگی در سرنوشت یك حوزه شریك شده و در تصمیمات اتخاذ شده برای یك حوزه مشاركت نمایند و مسلما با این اقدام كه در جهت شفافیت و مصوبات شورای عالی آب بوده می توان به آینده حوزه های آبریز بیشتر امیدوار گردید. به عنوان مثال و در مورد خاص حوزه آبریز كرخه و حوادثی كه برای هورالعظیم در هفته های اخیر رخ داد  باید توجه نمود كه بجز سدهای در حال بهره برداری در بالادست سد كرخه در استانهای ایلام ، كرمانشاه ، همدان و لرستان ، ده ها سد و ایستگاه پمپاژ نیز در حال ساخت بوده كه عنقریب شاید در سال آینده و شاید سالهای بعد به بهره برداری برسند و قطعا بعد از بهره برداری از این پروژه ها آورد رودخانه گاماسیاب ، قره سو ، كشكان و سیمره به عنوان سرشاخه های رودخانه كرخه كاهش بیشتری یافته و مشكلات تالاب هورالعظیم بیش تر از مشكلات سالجاری خواهد شد . امید است وزیر محترم نیرو در دولت جدید در اولین اقدامات خود دستور دهند انچه كه در یك حوزه آبریز به عنوان یك خانه مشترك رخ می دهد به اعضای خانواده كه ذینفعان و ذیمدخلان آن حوزه آبریز هستند اطلاع داده شود تا در تصمیم گیری های مشاركت نموده و انشااله حكمرانی خوب كه همانا حكمرانی پایین به بالا باشد عملیاتی شود.

نتیجه اینكه وزیر محترم نیرو در دولت جدید می توانند با ملاحظه سه اقدام مهم و كلیدی فوق الذكر برای پایداری سرزمینی با استفاده از پتانسیل وضعیت خوب سدها و سازه های آبی موجود اقدامات موثری را عملیاتی نموده و انشااله در آینده نزدیك شاهد رودخانه های جاری و تالاب های زنده و اكوسیستم پایدار در سرزمین ایران باشیم .

 

https://zistonline.com/vdceno8v.jh8eoi9bbj.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما