تاریخ انتشار :دوشنبه ۴ آذر ۱۳۹۸ ساعت ۱۳:۰۰
کد مطلب : 81872
معرفی کتاب

اقتصاد سیاسی محیط زیست

شهــرام اتفـــاق
زیست آنلاین:  در این کتاب نویسنده کوشیده ‏است که با تأکید بر جنبه‎ های محیط زیستی، به بررسی بسیار مختصرِ آرای سوسیالیسم مبتنی بر مارکسیسم سنتی، سوسیالیسم و شبه‎ سوسیالیسم معاصر، اقتصاد جریان اصلی، نظریه‎ انتخاب عمومی، نظریه‎ های مبتنی بر کیفیت زیست و شاخص رفاه، نظریات برخی از نهادگرایان، دیدگاه‏های مبتنی بر ناسیونالیسم و نگرش مبتنی بر مکتب اتریش بپردازد.
اقتصاد سیاسی محیط زیست
بخشی از پیشگفتار کتاب: سفینه زمین به استناد پژوهش ‎ها و تحقیقات انجام شده، دانشمندان تخمین می‎زنند که در مجموع با انتشار مقدار مشخصی دی ‎اکسید کربن (یا سایر گازهای گلخانه ای معادل آن)، کره‎‏ زمین به مرز گرمایشِ خطرناکی خواهد رسید.  آن‎ها معتقد هستند که از پیش‌از انقلاب صنعتی تا کنون، بخشی از این مقدار دی‎اکسید کربن، منتشر شده‌ است و متأثر از این میزان انتشار، سیاره‎ زمین از زمان انقلاب صنعتی تا کنون، حدود 1 درجه گرم‏تر شده‌ است. دانشمندان هشدار داده ‎اند که افزایش دمای کره زمین بیش‌ از 2 درجه‎ سانتی‎ گراد، مخاطرات زیادی را برای نژاد انسان، و هزاران گونه‎ جانوری و گیاهی و اکوسیستم زمین در پی خواهد داشت. بنابراین اگر قرار باشد تا سقف افزایش گرمای 2 درجه ‎ای را رعایت کنیم، مجاز هستیم که از این به بعد، تنها مقدار محدود و معینی دی ‎اکسید کربن منتشر کنیم.

صرف ‎نظر از ماجرای‎ تغییر اقلیم، انواع و اقسام معضلات ریز و درشت زیست‎ محیطی نظیر پسماند‎ها، دست ‎کاری طبیعت، فرسایش و نظایر آن‌ها، سیاره‎ زمین را به‎ عنوان تنها گزینه‎ سکونت برای بشر تهدید می‌کنند، چنان‏چه در آگوست 2019 خبر رسید که از آسمان قطب شمال به ‏همراه برف، ذرات ریز پلاستیکی می ‎بارد: «بیش از ده‎ هزار ذره در هر لیتر !»

 رفاه اقتصادی و محیــط زیست شکی نیست که پی ‎آمدهای تحدید فعل و انفعالات اقتصادی به واسطه‎ ممانعت از تخریب ‎های زیست‏ محیطی بیش‎تر، عواقبیناگوار در بر خواهند داشت و شرایط اشتغال، معاش و رفاه میلیاردها انسان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. از این رو، در سوی دیگر این ماجرا، مراقبت از توازن میان رفاه اقتصادی با کیفیت محیط زیست نیز بسیار حائز اهمیت است.

 بــازار و محیــط زیست در یک نظام اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد، افراد با داشتن حق مالکیت شخصی و برخورداری از حق مبادله‎ آزاد، در تعقیب اهداف و منافع شخصی خودشان هستند و بسیاری از آن‌ها ممکن است که از وضعیت عوامل انتشار کربن با خبر نباشند یا در صورت اطلاع از این بحران،  وقعی به آن ننهند و سبک زندگی مخرب خود را به روال معمول ادامه دهند و یا با آگاهی کامل، دیگران را در تحمل عوارض زیانبار مبادلات خود شریک کنند. چرا که «مبادلات، گاهی عوارض جانبی به بار می‎آورند که احتمالاً برای طرف‎های سوم، آن‌هایی که اصلاً در این مبادلات شرکت نکرده‎اند، مضر است». از سویی دیگر زمان تنگ است و ممکن است که تغییرات اقلیمی از آستانه‎ غیرقابل برگشت عبور کند. پس چه باید کرد؟ به استناد آن‏چه سخن رفت، نظریه‏ های اقتصادی - سیاسی مختلف، با رویکردهایی گوناگون، پاسخ‏های متفاوتی را عرضه می‎دارند. از این رو  نویسنده کوشیده ‏است که با تأکید بر جنبه‎ های محیط زیستی، به بررسی بسیار مختصرِ آرای سوسیالیسم مبتنی بر مارکسیسم سنتی، سوسیالیسم و شبه‎ سوسیالیسم معاصر، اقتصاد جریان اصلی، نظریه‎ انتخاب عمومی، نظریه‎ های مبتنی برکیفیت زیست و شاخص رفاه، نظریات برخی از نهادگرایان، دیدگاه‏های مبتنی بر ناسیونالیسم و نگرش مبتنی بر مکتب اتریش بپردازد و سرنخ ‎هایی را درباره‎ تفاوت ‎های آن‎ها در برخورد با موضوع، عرضه بدارد. نظریه ‏پردازان و صاحب‏نظران دیگری هم هستند که در طبقه ‏بندی پیش ‎گفته جا نمی‎شوند یا در میانه‏ چند نظریه‎ جای می‎گیرند، اما بررسی نظریات آن‌ها حائز اهمیت بوده است و نویسنده به معرفی کوتاه اندیشه ‏های ایشان پرداخته ‎است. انتشارات پژواک کیوان، چاپ اول- آذر 1398

 

 

https://zistonline.com/vdcf0cdc.w6dyeagiiw.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما