تاریخ انتشار :سه شنبه ۱۰ مهر ۱۳۹۷ ساعت ۰۶:۰۰
کد مطلب : 78888
آمار و ارقام نشان می‌دهد که سالیانه چند ۱۰ هکتار از جنگل‌ها بویژه در شمال کشور از بین رفته که تنها دلیل آن به دخالت بشر در طبیعت برمی‌گردد این در حالی است که این موهبت‌های خدادادی نقش فراوانی در کاهش مخاطرات طبیعی و انسانی مانند سیل و تبعات ناشی از آن دارد.
نابودی جنگل های شمال به واسطه  دخالت بشر
به گزارش زیست آنلاین، محیط زیست و منابع طبیعی تجدیدپذیر مانند جنگل‌ها و مراتع جزیی از ثروت های ملی و میراث ارزنده یک کشور محسوب شده که فقط به نسل حاضر تعلق ندارد، بلکه میراثی برای آیندگان است. داشتن آینده‌ای با ثبات تنها در سایه توجه به منابع طبیعی و محیط زیستی سالم محقق شده و از این رو تمامی کشورها برای حفظ، احیا و توسعه این دارایی ارزشمند بیش از پیش تلاش می‌کنند چرا که نابودی جنگل ها و مراتع، تصویری تاریک توام با فقر، گرسنگی و مملو از آلودگی را از آینده نشان می‌دهد.

اما آنچه در ایران به سرعت درحال ترویج و افزایش است کمر همتی است که برای نابودی اکوسیستم ها و دخل و تصرف به اراضی ملی و میهنی بسته شده است که احیای آنها شاید سال ها بلکه قرن ها به طول بینجامد. آمارها و ارقام نشان می‌دهد که سالیانه چند ۱۰ هکتار از جنگل‌ها بویژه در شمال کشور از بین رفته که تنها دلیل آن به دخالت بشر در طبیعت برمی‌گردد.

 رشد جمعیت و افزایش سکونتگاه‌های رسمی و غیررسمی در روستا، شهرها و حاشیه، استفاده نامناسب و غیراصولی از زمین‌ها و مراتع بدون توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی، نابودی روستاها با اجرای طرح های غیرکارشناسی، توزیع نامتعادل جمعیت در مناطق حاصلخیز، استفاده از تکنولوژی غیرضروری، برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت، توجه نکردن نسل جدید به فواید منابع طبیعی و زیست محیطی زمینه ساز این دگرگونی و معدوم شدن بخش عمده منابع طبیعی، درختان و گیاهان شده است.

بیشتر بخوانید: از سال ۷۵ تاکنون جنگل‌های شمال دچار یک کاهش سه برابری شده است.

نابودی جنگل با دخالت بشر

راهکارهای جلوگیری از تخریب جنگلیک کارشناس جنگلداری با بیان راه های جلوگیری از تخریب جنگل ها در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: برای اینکه جنگل تخریب نشود باید طبیعت را به حال خود رها کنیم و جنگلی بدون دام، دامدار، پیمانکار، تجاوز و تخریب داشته باشیم به نحوی که نگاه سودجویانه به جنگل نداشته باشیم.

محمد یوسف سجادی با اشاره به اینکه باید نگاه به جنگل تغییر کرده و به فواید غیرچوب آن بیندیشیم اظهار کرد: جنگل نقش حیاتی در تحول خاک، تولید اکسیژن، حفظ ذخایر نزولات آسمانی و جلوگیری از وقوع سیل ایفا می‌کند و نگاه جنگل به عنوان منبع تولید چوب خسارات جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.

سجادی، جنگل را پارک طبیعت معرفی کرد و با اشاره به اینکه باید نگاهی اینچنین به جنگل داشت، خاطرنشان کرد: بسیاری از گونه‌های گیاهی حال حاضر در جنگل‌ها در شرف انقراض قرار دارد و بنابراین نباید هیچ دخل و تصرفی در آن وارد کرد و جنگل نه تنها باید حفاظت شده بلکه قرق شود.

وی، کاربری جنگل در دنیا را فقط از آن وحوش دانست و اذعان کرد: جنگل‌های هیرکانی شمال کشور نمونه بسیار نادر و نوعی میراث ملی است چرا که در عرض ۳۶ درجه مدار کره زمین وجود جنگل امری خارق العاده به شمار می رود. در هیچ منطقه از جهان در این عرض جغرافیایی جنگل وجود ندارد چرا که این عرض مدار گرم و خشک کره زمین بوده اما در شمال ایران به دلیل گسترش شرقی غربی رشته کوه البرز، وجود دریاچه خزر و رطوبت حاکم، این جنگل ها پدیدار و ماندگار شده اند.

سجادی، جنگل‌های هیرکانی را میراثی فرهنگی، کهن و مادر جنگل های اروپا برشمرد و تشریح کرد: تولد این جنگل‌ها مربوط به دوران سوم زمین شناسی است و پس از دوره چهارم و عصر یخبندان به دلیل مسیر شمالی جنوبی پیشروی یخبندان تمام جنگلهای اروپا تا قفقاز از بین رفته و تنها جنگل‌های شمال کشور به واسطه پناهگاه رشته کوه البرز باقی ماندند.

نابودی جنگل و درختان

جنگل‌های هیرکانی شمال کشور غنی تر از جنگل‌های اروپاوی، جنگل های هیرکانی شمال کشور را غنی از گونه‌های متنوع توصیف و عنوان کرد: در حال حاضر جنگل‌های اروپا شامل ۲۲ گونه درخت جنگلی بوده در حالیکه ما ۷۸ گونه درخت با ۵۰ گونه درختچه‌ای و ۲۵۰۰ گونه آوندی داریم که نشانگر غنای جنگل های شمال کشور است.

کارشناس ارشد جنگلداری، پوشش گیاهی در مناطق بالادست را موجب حفظ آبخیز و مانع از طغیان رودخانه‌ها دانست و افزود: وجود دام در مراتع به ویژه دام سبک، باعث برهم زدن پوشش گیاهی شده و کلوئید خاک را تخریب کرده و به پائین دست منتقل می‌کند. وقتی کلوئید خاک تخریب شود آب صاف وارد حوضه آبریز نشده و روان آب در ارتفاعات اتفاق می‌افتد. تجمع روان آب‌های حاصل از تخریب پوشش گیاهی در پایین دست سیل را به دنبال داشته و باعث فرسایش خاک می‌شود.

وی، بار دیگر با یادآوری اینکه حضور دام در مرتع زیان شدیدی را به پوشش گیاهی وارد می‌کند، تاکید کرد: دلیل اینکه آبخیزداری از بالادست آغاز شده، این است که مرتع زودتر از جنگل در معرض آسیب قرار دارد و در اثر چرای بی‌رویه و لگدمال شدن پوشش مراتع توسط دام سبک، نیاز به احیای آن در اولویت اول قرار دارد.

این محقق و پژوهشگر حوزه جنگل، نقش پوشش گیاهی را در آبخیزداری حیاتی، توصیف و اظهار کرد: آبخیزداری بزرگترین فعالیت برای حفظ آب و منابع آبی بوده و چگونگی هدایت آن و نحوه تغذیه منابع زیرزمینی از جمله اموری است که در آبخیزداری باید رعایت شود. 

وی تاکید کرد: توجه به آمایش سرزمین بهترین راه حل ممکن برای حفظ منابع طبیعی است و باید با توجه به اکولوژی منطقه، اکونومی آن را بر اساس حفظ آب، خاک و هوا برنامه ریزی کرد و این معنای درست آمایش سرزمینی است.

خطری دوباره برای جنگل‌های شمالرئیس انجمن جنگلبانی ایران در دی ماه ۹۶ از در خطر انقراض قرار گرفتن گونه"راش" به عنوان یکی از مهمترین گونه های درخت جنگل های شمال ایران خبر داد و گفت: بیش از ۳۰ درصد جنگل های شمال را گونه راش تشکیل می دهد.

به گزارش مشرق،در دی ماه ۹۶ هادی کیا دلیری در همایش آینده طبیعت ایران که با محوریت بررسی تخریب قله شاهوار به واسطه فعالیت های معدنی برگزار شد، اظهار کرد: علاوه بر این، شرایط نامطلوب زیستی در ایران، گونه‌های شمشاد، ممرز و انجیری و ... را نیز رو به نابودی برده است.

وی خطر نابودی جنگل ها در برخی نقاط کشور را جدی برشمرد و افزود: آمار رسمی نشان می دهد که حدود ۴۲ درصد جنگل‌های شمال رو به نابودی و اضمحلال هستند.

رئیس انجمن جنگلبانی ایران با انتقاد از برداشت بی رویه و بهره برداری های غیراصولی از جنگل های کشور، از فقر به عنوان مهمترین عامل موثر در افزایش این بهره برداری ها دانست و افزود: فقر در مناطق روستایی و خصوصا روستاهای حاشیه جنگل سبب می شود که سودجویان با بهره کشی از این افراد به برداشت بی رویه و غیراصولی از جنگل ها و قاچاق چوب بپردازند.

کیادلیری برداشت های غیرعلمی و سنتی از جنگل ها در اوایل انقلابو پیش از آن آسیب جدی به جنگل ها وارد کرد گفت: شوربختانه امروز نیز با وجود جایگرینی روش های علمی به جای روش های سنتی باعث تخریب و آسیب بیشتر به جنگل ها هستیم. اگرچه قوانین خوبی در ارتباط با حفاظت از جنگل ها نیز وضع شده که سبب دلگرمی است.

وی ادامه داد: خوشبختانه این قوانین مناسب سبب شده که دیگر فرد یا شرکتی بدون طرح و برنامه وارد حریم جنگل ها نشود.

نابودی و تخریب جنگل های شمال

 رئیس انجمن جنگل بانی ایران با بیان اینکه آسیب های زیست محیطی برگشت ناپذیر و غیرقابل جبران هستند افزود: تخریب محیط زیست و منابع طبیعی به سادگی و در کوتاه مدت قابل جبران نیست و جبران این آسیب ها نیازمند عزم عمومی و وضع قوانین و حمایت بیشتر دولت ها است.

وی بر لزوم ارتقاء و افزایش آموزش های عمومی زیست محیطی در ایران تاکید کرد و گفت: باید همه طرح ها پیوست زیست محیطی داشته و پیش از اجرا تحقیقات کامل در خصوص پیامدهای زیست محیطی آنها انجام گیرد.

این کارشناس جنگل ها و مراتع از افزایش آسیب های ناشی از آفت ها به عنوان بلای جان جنگل ها نام برد و بیان کرد: تنها در پنج سال اخیر بالغ بر ۱۲۶ هزار هکتار از جنگل‌های شمال دچار آفات شده اند. علاوه بر این در این پنج سال خشک شدن بیش از دو میلیون اصله درخت جنگلی، آتش سوزی ۲۰۰ هکتار را جنگل های ما را نیز از بین برده است.

وی با بیان اینکه بیش از ۷۰ گونه درخت در جنگل های شمال در ۲۰ سال گذشته در معرض جدی آفات قرار گرفتند، یادآوری کرد: این آفات افزون بر ۳۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های شمال کشور را با آفات درگیر و از ناحیه آن آسیب های مختلف دیدند.

کیادلیری با بیان اینکه شیوع این آفات جدا از گونه های گیاهی، حیات ساکنان شمال را نیز با مخاطرات مختلف روبرو می کنند افزود: این حجم از آفات در مناطق جنگلی می تواند به بروز بیماری های مختلف و مشترک بی انجامد.

رئیس انجمن جنگل بانی ایران با انتقاد از استفاده از چوب به عنوان یک سوخت در کشورمان گفت: در کشوری مثل ایران که سرشار از منابع نفت و گاز است چرا باید بیش از ۸.۵ میلیون مترمکعب مصرف چوب به عنوان سوخت داشته باشیم؟

وی با بیان اینکه ایران از نظر وسعت مناطق جنگلی کشور تقریبا فقیری است اضافه کرد: مناطق جنگلی کمتر از هفت درصد وسعت کشور را دربرمی گیرند لذا در صورت تداوم این روند رو به افزایش تخریب، تا ۳۰ سال آینده چیزی از این جنگل ها باقی نمی ماند.

https://zistonline.com/vdcivvay.t1avv2bcct.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما