بحران آب، مشکلات کمبود آب و عدم استفاده و مدیریت صحیح از منابع آب می باشد. جهان امروز درگیر بحران آب می باشند. تغییر اقلیم و خشکسالی ها از دلایل این بحران هستند. آّب شیرین در کره زمین تنها حدود 3 درصد کل آبها جهان را تشکیل می دهد که از این مقدار حدود 1 درصد به راحتی در دسترس است و ما بقی آن بصورت یخ در قطب ها و کوه ها قرار دارند. 30 درصد از آب شیرین در زیر زمین قرار دارد.
با توجه به افزایش جمعیت و تقاضا برای آب در آینده جهان با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. به گزارش نهادهای بین المللی، تا سال 2030 حدود یک میلیارد نفر به دلیل کمبود آب مجبور به مهاجرت می شوند. هر ساله، حدود 50 هزار نفر در جهان به دلیل عدم دسترسی به آب سالم و استفاده از آب شرب آلوده جان خود را از دست می دهند. به گفته کارشناسان در آینده جنگ ها بر سر آب خواهد بود.
کشور ایران که دارای اقلیمی گرم و خشک است، چند سالی است که به شدت دچار بحران آب شده است. کاهش بارش ها، حشکسالی ها پیاپی، استفاده بیش از حد از آب های زیرزمینی، ساخت سدها، باعث بحرانی تر شدن کم آبی شده است.
عوامل دیگری مانند رشد سریع جمعیت، کشاورزی با عدم استفاده از تکنولوژی ها روز و کاشت محصولات آببر، عدم مدیریت صحیح نیز در بروز این بحران موثر بوده اند.
خشک شدن، تالاب ها، رودخانه ها، فرونشست زمین در نقاظ مختلف، بحران ریز گردها و فرسایش خاک از نتایج این بحران است.
با همین روند تا 30 سال آبنده حدود 70 درصد جمعیت ایران مجبور به مهاحرت می شوند که باعث بحرانی دیگر می شود. به گزارش نیویورک تایمز تا 50 سال آینده سفره های آب زیرزمین 12 استان ایران به طور کامل خشک خواهد شد. پس از انقلاب ایران به سمت خودکفایی در تلید محصولات عذایی حرکت کرد. کاشت گندم که محصولی آببر است در سراسر کشور یکی از نتایج مدیریت ناصحیح بوده است.
مباحث مربوط به بحران آب، توسعه کم آببر و ارتباط آنها به اقتصاد سبز و توسعه پایدار را در زیست آنلاین مطالعه و دنبال کنید.
زیست آنلاین: آغاز تابستان، عموما با اوج گیری مصرف آب و انرژی همراه است و به همین خاطر، هفته اول تیر ماه، با عنوان هفته صرفه جویی در مصرف آب و برق، نامگذاری شده و برنامه هایی با هدف آگاهی بخشی و جلب مشارکت در کاهش مصرف، تعریف می گردد. اما یک سوال جدی در این رابطه آن است که فارغ از تبلیغات و شعارها، آیا صرفه جویی من به عنوان یک فرد، اثر قابل اعتنایی دارد؟! پاسخ به این سوال، به نحو پارادوکسیکالی، هم بله است و هم خیر.
زیست آنلاین: هنگامی که به کم آبی به عنوان مسئله ای تاریخی-اجتماعی می نگریم، یکی از مهم ترین نمودهای آن را باید در «زبان» جست و جو کرد. زبان، عصاره زندگی تمام نسل های بشر است که جسم و روح خود را با آن توصیف کرده و ارتباط خود با جهان طبیعت را از راه واژگان و جملات نظم داده اند. پی بردن به ریشه چگونگی تعامل مردم با مسئله آب، بدون درک بازی های زبان، دشوار خواهد بود.
زیست آنلاین: کم آبی واقعیتی تاریخی-اجتماعی در ایران است. کم آبی، «بحران» نیست که در دوران معاصر به وجود آمده باشد، بلکه «مسئله» ای است که در طول تاریخ، جزء لاینفک این سرزمین بوده است. بدون درک کامل جنبه های مختلف این مسئله، سازگاری با آن ناشدنی است. فلسفه ای نو برای درک این بازیگر مهم اجتماعی باید پدید آورد.
ساکنان عسلویه و روستاهای آن روزهاست که از کم‌آبی گلایه دارند، چرا که در طول ۲۴ ساعت تنها چند ساعت سهمیه آب دارند و در بعضی روستاها و محلات نیز ممکن است تا ۶ روز متوالی آب شرب و لوله‌کشی در دسترس شهروندان نباشد.
مرکز مطالعات و تحقیقات دریای خزر موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو با انتشار گزارش نوسان‌های آب دریای خزر در سال ۲۰۱۹ میلادی اعلام کرد: سطح آب دریای خزر در سال ۲۰۱۹ میلادی، در ادامه روند کاهشی خود از سال ۱۹۹۵، به کمترین میزان طی ۳۰ سال اخیر رسید.
رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن تشریح آخرین وضعیت خشکسالی در ایران بر اساس مدل‌های خشکسالی گفت: تابستان امسال دمای هوا در کشور حدود یک درجه بیش از نرمال خواهد بود.
زیست آنلاین: یک پروژه آبیاری پیشگام در دارفور شمالی واقع در سودان، مردم را مجدداً دور هم جمع کرده است و به جنگهای چندساله اقلیمی در این منطقه پایان داده است.
قطر، لبنان، ایران، اردن، لیبی، کویت، عربستان سعودی، اریتره، امارت، سن مارینو، بحرین، هند، پاکستان، ترکمنستان، عمان و بوتسوانا، از جمله کشورهایی هستند که در زمره کشورهای با بحران شدید بی‌آبی قرار دارند.
میزان مصرف فعلی آب، رشد جمعیت و آثار تغییرات آب و هوای زمین موجب شده دو سوم از جمعیت کل جهان که شمار آن به بیش از ۴ میلیارد نفر می‌رسد، حداقل یک ماه در سال، با کمبود شدید آب مواجه باشند و مصرف آلوده، روزانه ۸۰۰ کودک از نعمت زندگی محروم کند.
طبق آمار و اطلاعات وزارت نیرو، سطح آب زیرزمینی در اغلب دشت‌های کشور افت شدیدی کرده است و تاکنون بیش از ۴۰۰ محدوده از ۶۰۹ محدوده مطالعاتی کشور در شرایط ممنوعه و ممنوعه بحرانی قرار گرفته‌اند. تصور بسیاری هنوز این است که بارندگی‌های گسترده و سیل فروردین امسال، عطش ۱۰ ساله زمین را فرونشانده اما به اعتقاد مدیران آبی، اگر به بارش‌های ترسالی دلخوش باشیم، سرنوشت تلخی در انتظار ماست.
وزیر نیرو در صحن مجلس در پاسخ به سوالات نمایندگان در مورد مدیریت آب، گفت: بخش قابل توجهی از آب در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود و اعمال مدیریت مصرف بهینه بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است. سال گذشته خشکترین سال در ۵۰ سال اخیر بوده که آن را با صبوری و بردباری مردم و به اتکای مدل‌های ریاضی و ظرفیت کارشناسی و تخصصی مدیریت کردیم و جالب اینکه خشکترین سال در پنج دهه اخیر در کنار ترسال‌ترین یعنی سال آبی جاری قرار گرفته که مدیریت منابع آبی کشور توانسته این دو سال را مدیریت کند.
بر اساس بررسی صورت گرفته ۵۹ شهر کشور امسال از نظر سطح تنش در وضعیت قرمز (یعنی کمبود بیشتر از ۲۰ درصد) قرار دارند و در پیک مصرف روزانه احتمال کمبود آب در آنها وجود دارد. بنابراین می توان با بهره گیری از آب خاکستری، تا حدودی بحران آب را حل نمود. به همه فاضلاب تولید شده در خانه شامل فاضلاب تولیدی آشپزخانه، حمام و ماشین لباسشویی (به جز فاضلاب توالت) را آب خاکستری گویند که تقریباً ۵۰ تا ۸۰ درصد فاضلاب شهری را تشکیل می‌دهد. آب خاکستری پس از تصفیه، می‌تواند بسته به نوع و میزان تصفیه اعمال شده، برای مص
خشکسالی طوری بر تار و پود کشور طی ۱۰ سال اخیر ریشه دوانده که حتی بارندگی‌های بی سابقه ابتدای سال هم گودال بی آبی را پر نکرده و بحران آب همچنان گریبان ایران را گرفته است. آب شرب بسیار گران است و با زحمت زیادی تولید می‌شود و در شهری مثل تهران ۷۰ درصد منابع تأمین کننده آب شرب تهران از آب‌های سطحی و ۳۰ درصد از منابع آب زیرزمینی است.
